Krościna Wielka

Nazwa miejscowości: KROŚCINA WIELKA

Sołtys: SŁAWOMIR REGIEC

Liczba mieszkańców: 328 osób (stan na 05.04.2017 r.)

Położenie: wieś położona ok. 4,5 km  na północny-zachód od Prusic, na Równinie Prusickiej

Typ miejscowości: wieś typu wielodrożnicy

Historia:  Nazwa miejscowości topograficzna pochodząca od wyrazu „Chróścina” - określająca miejsce porosłe gąszczem zarośli. Ślady osadnictwa z okresu neolitu (4200-1700 p.n.e.), szczególnie kultury ceramiki sznurowej (2500-1700 p.n.e.). Z epoki brązu oraz z okresu halsztackiego epoki żelaza odkryto osadnictwo kultury łużyckiej (1200-400 p.n.e.). W czasie badań, które były prowadzone od 1963 r. odkryto m.in. ślady 30 budynków oraz kamienne formy do odlewania brązu. Kolejne odkrycia pochodzą z kultury przeworskiej okresu lateńskiego (400 p.n.e.-0) i okresu wpływów rzymskich (0-375 r.). Wędrówka ludów spowodowała przerwę osadniczą, po tym czasie ponownie pojawiło się osadnictwo wczesnego średniowiecza VIII-XIII w. Pierwsze wzmianki historyczne w dokumentach pochodzą z 1367 r., w których Hentschel Poduszko sprzedał swój majątek w Krotschin swojej siostrze w Trzebnicy grzywnę czynszu (ze swojego majątku  w Krotschin). W 1501 r. właścicielem folwarku był J.Koslig, w 1617 r. Konrad Kosling  a w 16412 r. Gotfryd Kosling. Spis w 1780 r. we wsi Gross Krotschin wymienia dom właściciela, folwark, szkołę ewangelicką, wiatrak, 280 mieszkańców (protestantów). Kolejny spis z 1844 r. wymienia: pałac, folwark, szkołę ewangelicką, 2 wiatraki, browar, gorzelnię oraz 455 mieszkańców, 72 domy (w tym 33 katolików). Ostatnia niemiecka nazwa jaką używano to Gross Krotschen.

Ciekawostki: Układ wielodrożnicowy wsi wynikał z budowy na północnym krańcu wsi folwarku, co wiązało się z budową nowej drogi dojazdowej do niego, przy której zgrupowała się pomocnicza zabudowa folwarczna. Od 1742 r. działała tu szkoła ewangelicka. W połowie XIX w. działało tu kilku rzemieślników, gorzelnia z browarem, wiatraki. Po 1867 r. w wyniku odpływu ludności do miast doszło do zmniejszenia liczby mieszkańców a także uległa znacznej redukcji zabudowa wsi. Pałac z zarysem na rzucie podkowy pojawił się w połowie XIX w. i był otoczony parkiem, rozebrany po 1945 r., zachował się zespół podworski z połowy XIX w., mieszkalno – gospodarczy. Kaplica pw. Jezusa Miłosiernego zbudowana w 1985 r., murowana, tynkowana. Podcienie wejściowe sklepione krzyżowo. Wewnątrz znajduje się ołtarz drewniany ze współczesnym obrazem Jezusa Miłosiernego. Zespół trzech stawów hodowlanych ok. 2 km od wsi, otoczony lasami. Stawy są miejscami lęgowymi ptaków wodnych m.in. łabędzia niemego, błotniaka stawowego, dzikich kaczek, łysek, perkozów. W okolicy zachowany stary drzewostan, część drzew o wymiarach pomnikowych.