Piotrkowice

Nazwa miejscowości: PIOTRKOWICE

Sołtys: KRZYSZTOF GORAZDOWSKI

Liczba mieszkańców: 361 osób (dane na dzień 05.04.2017 r.)

Położenie: wieś położona ok. 10 km na północny zachód od Prusic, na stokach Wzgórz Strupińskich.

Typ miejscowości: wieś typu ulicówki z zespołem dworskim i folwarkiem.

Historia: Dawna nazwa Keczowo – trudna do wyjaśnienia, następna Petrowicz pochodzi z 1279 r. i ma charakter patroniczny. Niemiecka nazwa to Gross Peterwitz. Znaleziska archeologiczne wskazują osadnictwo już w epoce kamiennej, co najmniej od neolitu (4200-1700 p.n.e.) oraz z początku epoki brązu (od 1700 p.n.e). Kolejne odkrycia potwierdziły osadnictwo kultury łużyckiej z młodszych okresów epoki brązu oraz z okresu halsztackiego epoki żelaza (1000-400 p.n.e.). Znaleziono tu także cmentarzysko kultury pomorskiej z okresu lateńskiego (400 p.n.e.-0) i kultury przeworskiej z okresów wpływów rzymskich (0-375 r.) oraz osadę z tego okresu. Po przerwie osadniczej spowodowanej wędrówką ludów, kolejne ślady osadnictwa pojawiły się w okresie wczesnośredniowiecznym od co najmniej X w. Pierwsze wzmianki historyczne z tego terenu pochodzą z 1254 r. nazwa wsi Petrowicz (z różnymi zapisami tej nazwy). W dokumencie z 1340 r. występuje Mikołaj Parciwal z Piotrkowic, a w 1349 r. Janko z Piotrowic. W 1392 r. książę potwierdził dokument o sprzedaży ziemi przez mieszczanina z Prusic synom Romka, Kitzoldowi, i Piotrowi Prottwitz. Kolejni znani z nazwiska właściciele to: Czesław (1447 r.), Melchior Slopot (1472 r.),  Henryk von Dohna (1482 r.), von Nostitz (1599 r.), Leonard von Skopp (1656 r.), von Maltzan (1720 r.). Według spisu z 1780 r. we wsi znajdował się pałac, dwa folwarki, szkoła ewangelicka, młyn wodny, wiatrak, 15 wolnych chłopów oraz 402 mieszkańców. Kolejny spis z 1840 r. wymienia: pałac, dwa folwarki, młyn paszowy, wiatrak, browar, gorzelnię, 4 warsztaty lniarskie, 65 domów oraz 626 mieszkańców (w tym 13 katolików). Zagrody wiejskie we wsi zachowały swój pierwotny układ zabudowy, budynki pochodzą z drugiej połowy XIX w. i początku XX w. Po 1742 r. rozpoczęła działalność szkoła ewangelicka, która w 1800 r. otrzymała nową siedzibę. W 1876 r. po raz kolejny przeniesiono ją do innego budynku, w którym obecnie znajduje się sklep. Obecna szkoła podstawowa mieści się w dawnym młynie. W latach 1861 r.-1872 r. funkcjonowała tu kopalnia węgla brunatnego „Pauls Segen”.

Ciekawostki: PRZEPIĘKNY PAŁAC wzniesiony ok. 1630 r., (architekt nieznany) gdy właścicielem był Jan von Studnitz/Sturnitz, za czasów jego żony/córki Anny Marii hrabiny von Colonn rozbudowany przybrał formę barokową w latach 1670-1693, (rozbudowany w latach 1670 -1693 r. gdy właścicielką wsi była wdowa po Leonardzie Skopp von Heitzendorf oraz jej kolejni mężowie hrabia Colona i hrabia von Maltzan – właściciel stanowego księstwa milickiego). Budynek jest wybitnym przykładem baroku, prostokątny, trzytraktowy, czterokondygnacyjny, ośmioosiowy, w szczytach czteroosiowy, murowany z kamienia i cegły, tynkowany, nakryty dachem mansardowym z powiekami. Parter boniowany, piętra dzielone pilastrami wspartymi na gzymsie międzykondygnacyjnym, na całej długości bogato dekorowane warkoczami roślinnymi z elementami figuralnymi oraz girlandami. Bogato wielostopniowy gzyms wieńczący z fryzem roślinnym. Między oknami pięter płyciny z liśćmi akantu. Wystrój pałacu wykazuje cechy warsztatów sztukatorów włoskich, które działały na śląsku na przełomie XVII i XVIII w. Na elewacji zachowane w dobrym stanie unikatowe w Europie Środkowej sztukaterie w stylu północno-włoskiego, toskańskiego baroku. Autorem wystroju zewnętrznego budowli - dekoracji elewacji o czesko-włoskim charakterze, był prawdopodobnie Giovanni Simonetti (autor zdobienia kaplicy św. Elżbiety w katedrze wrocławskiej i giełdy w Lipsku). Od południa podjazd arkadowy nakryty dachem prawie płaskim, od północy wejścia przez arkadowy portyk, na którym znajduje się taras widokowy. We wnętrzu na parterze sień sklepiona kolebkowo z ornamentem okuciowym. Na pierwszym i drugim piętrze stropy drewniane polichromowane. Od frontu i ogrodu tarasy wsparte na arkadach. W części pomieszczeń parteru sklepienia renesansowe, na wyższych kondygnacjach bogato zdobione renesansowymi malowidłami belki stropowe. W 1787 r. rezydencję przejęła rodzina von Danckelmann (pozostała w ich rękach do końca II wojny światowej). W XIX w. pałac został częściowo odrestaurowany jednak nie zatarł cech stylowych. Obok pałacu powstała wówczas neogotycka zabudowa gospodarcza - stajnia, ujeżdżalnia, spichlerz, cielętnik, obory i browar. Pierwotny park założony w dobie baroku ok. 1830 r. przekształcono park w stylu angielskim. W jego północnej części wzniesiono neogotyckie mauzoleum rodowe w 1850 r., murowane, tynkowane, z neogotycką dekoracją, na rzucie krzyża. Środek wyższy o krótszych ramionach z narożnikami zwieńczonymi niegdyś iglicami. Od południa kruchta z ostrołukowym portalem i herbem rodu von Danckelmann. Boczne skrzydła nieci niższe z oknami w formie wolego oka. Wieńczące fryzy arkadowe: w skrzydłach bocznych półkoliste, w części wyższej ostrołukowe. Po drugiej stronie parku (pierwotnie stał przed ujeżdżalnią), znajduje się pomnik ku czci poległych w I wojnie światowej przedstawicieli gmin Piotrkowice. Zachował się kamień z napisem „1914-1918 GEFALIENEN HELDEN DIE DANKBARE GEMEINDE GROSS PETERWITZ” oraz kamień z nazwiskami poległych i duży blok bez napisów. Po II wojnie światowej w budynku urządzono m.in. PGR, mleczarnię i szkołę. Obecnie pałac jest własnością prywatną, niestety jest znacznie zdewastowany, wymaga remontu, jest wystawiony na sprzedaż. Mimo zaniedbań budynek i tak robi ogromne wrażenie. W skład nieruchomości wchodzi: budynek pałacowy (o powierzchni użytkowej 1600 m+powierzchnia piwnic oraz poddasze), park w stylu angielskim oraz neogotyckie zabudowania gospodarcze: dawna ujeżdżalnia, cielętnik, obory i browar oraz położone w parku neogotyckie mauzoleum. W roku 2000 zostały rozpoczęte prace remontowe: zabezpieczono dach, otwory okienne oraz uporządkowano wnętrze (przywrócono pierwotne kształty pomieszczeń – usunięto dobudowane w latach 50-tych ściany działowe i usunięto gruz). W murze otaczającym pałac zachowało się szereg krzyży pokutnych. Nieruchomość z wielkim potencjałem ze względu na unikatowy klimat i walory historyczne, przepiękne plenery, oraz lokalizację z dogodnym dojazdem. Park o powierzchni ok. 9 ha (12ha). Pierwotny ogród założony prawdopodobnie w dobie baroku a w XIX w. przekształcono go w park w stylu angielskim, z wykorzystaniem starego drzewostanu. W parku znajdują się 3 malownicze stawy oraz łączący je strumień. Rozległa polana od strony pałacu, a wokół nim grupują się pomnikowe dęby, w pobliżu pagórek widokowy. Drzewa o wymiarach pomnikowych, w starym drzewostanie m.in. można spotkać ponad 300 letnie dęby szypułkowe (jeden ponad 400 letni), ponad 200 letnie lipy drobnolistne, klony polne i pospolite, topole białe, graby zwyczajne. W okolicy Piotrkowic znajduje się wiele starego drzewostanu o wymiarach pomnikowych. Dnia 27 września 2014 r. w Piotrkowicach uroczyście otwarto wyremontowaną i przebudowaną świetlicę. Zadanie zostało zrealizowane w ramach projektu "Remont i przebudowa świetlicy wiejskiej w miejscowości Piotrkowice".

Nazwa miejscowości: PRZYSIÓŁEK RAKI

Sołtys: KATARZYNA CHUCHRAK

Liczba mieszkańców: 20 osób (dane na dzień 05.04.2017 r.)

Położenie: przysiółek wsi Piotrkowice jest położony ok.. 2 km od wsi.

Ciekawostki: W okolicy staw hodowlany, przy grobli ponad 300 letni dąb szypułkowy. W Rakach mieszka 19 osób (dane na dzień 01.01.2015 r.) Wzdłuż drogi prowadzącej od boiska do szosy do Skokowej znajduje się ponad 100 letnia aleja buków odmiany czerwonolistnej. Ok. 1 km na południe od wsi wzdłuż drogi polnej od szosy do Skokowej znajduje się aleja dębowa z dębami czerwonymi i szypułkowymi a także klony zwyczajne, jawory, topole, czeremchy i inne. Wiek alei ponad 150 lat (wielokrotnie uzupełniana). Zespół czterech stawów ciągnie się od granic zabudowy na zachód od wsi po północnej stronie drogi polnej do Ligoty Strupińskiej., teren gniazdowania ptaków. W okolicy wsi dużo drzew o wymiarach pomnikowych.