Ochrona ludności i Obrona cywilna

Poradnik do pobrania: PDFOC_wytyczneSOCK.pdf (1,04MB)

Wytyczne Szefa OC Kraju do działalności w dziedzinie obrony cywilnej w 2017 r.

Obrona cywilna w Polsce stanowi system o sprecyzowanych zadaniach, strukturach i formach działania. Jest zespolona ze wszystkimi szczeblami administracji państwowej i samorządowej, podmiotami gospodarczymi (niezależnie od osobowości prawnej), organizacjami społecznymi oraz z całym społeczeństwem. Siłą obrony cywilnej jest jej powszechność, oznacza to, że wszyscy obywatele naszego kraju uczestniczą w ochronie grup ludzi, którzy znaleźli się w sytuacji zagrożenia.

Zadania obrony cywilnej w czasie pokoju:

• planowanie przedsięwzięć w zakresie ochrony przed skutkami działań zbrojnych zarówno ludności, jak i zakładów pracy i urządzeń użyteczności publicznej oraz dóbr kultury;
• wykrywanie zagrożeń i stwarzanie warunków do ostrzegania i alarmowania ludności;
• przygotowanie schronów i ukryć dla ludności oraz utrzymanie ich w gotowości do użycia;
• gromadzenie i przechowywanie indywidualnych środków ochronnych dla formacji obrony cywilnej i ludności;
• wyposażenie formacji obrony cywilnej w specjalistyczny sprzęt ratowniczy, przyrządy i aparaturę do wykrywania różnego rodzaju zagrożeń;
• systematyczne szkolenie w zakresie OC;
  • kadr kierowniczych administracji rządowej i samorządowej;
  • formacji OC;
  • ludności w ramach powszechnej samoobrony;
• współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska oraz usuwanie ich skutków.

Zadania obrony cywilnej w czasie wojny:

• wykrywanie zagrożeń oraz ostrzeganie i alarmowanie;
• organizacja ewakuacji ludności;
• zaciemnianie i wygaszanie oświetlenia;
• organizacja oraz przeprowadzenie akcji ratunkowej;
• udzielanie pomocy medycznej poszkodowanym;
• organizacja pomieszczeń oraz zaopatrzenie dla poszkodowanej ludności;
• zaopatrzenie ludności w sprzęt oraz środki ochrony indywidualnej;
• likwidacja skażeń i zakażeń;
• zabezpieczenie dóbr kultury, urządzeń użyteczności publicznej, ważnej dokumentacji;
• doraźna pomoc w przywracaniu i utrzymaniu porządku w strefach dotkniętych klęskami;
• doraźne przywracanie działania niezbędnych służb użyteczności publicznej, w tym pomoc w budowie i odbudowie awaryjnych ujęć wody pitnej;
• pomoc w ratowaniu żywności i innych dóbr niezbędnych do przetrwania;
• doraźna pomoc w grzebaniu zmarłych.

Podstawowymi jednostkami organizacyjnymi przeznaczonymi do wykonywania zadań obrony cywilnej są formacje obrony cywilnej. Formacje tworzą w drodze rozporządzenia ministrowie, a wojewodowie, starostowie, wójtowie lub burmistrzowie (prezydenci miast) – w drodze zarządzenia, uwzględniając w szczególności: skalę występujących zagrożeń, rodzaj formacji, ich przeznaczenie oraz stan osobowy i organizację wewnętrzną. Formacje obrony cywilnej mogą tworzyć także pracodawcy.

Szczegółowy katalog zadań obrony cywilnej zawiera Pierwszy Protokół Dodatkowy do Konwencji Genewskich z 12 sierpnia 1949 r., dotyczący ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych, sporządzony w Genewie dnia 8 czerwca 1977 r. (Dz. U. 1992, Nr 41, poz. 175), który Rzeczpospolita Polska przyjęła 19 września 1991 r.

W rozumieniu Protokołu określenie "obrona cywilna" oznacza wypełnianie wszystkich lub niektórych wymienionych niżej zadań humanitarnych, mających na celu ochronę ludności cywilnej przed niebezpieczeństwami wynikającymi z działań zbrojnych lub klęsk żywiołowych, i przezwyciężanie ich bezpośrednich następstw, jak też zapewnienie warunków koniecznych do przetrwania.