Układy przestrzenne wsi

PRUSICE

Zabudowa Prusic jest zróżnicowana pod względem formy – od zwartych ciągów kamienic przy Rynku i ulicach sąsiadujących, poprzez zabudowę mieszkaniową, małomiasteczkową do typowej zabudowy wiejskiej. Nowa zabudowa miasta zlokalizowana jest przy ulicy Krótkiej. Jest to zespół budynków wielorodzinnych, pochodzący z lat 80-tych XX wieku oraz osiedle domów jednorodzinnych wolnostojących, które rozbudowuje się intensywnie. 

STRUPINA jest natomiast miasteczkiem od średniowiecza i od tamtego czasu miała swój własny charakter miejski. Uzyskało prawa miejskie od XVI wieku. Zachowało ono regularny układ miejski: z rynkiem, położonym na północ od niego kościołem z plebanią, podziałem parceli przy rynku i przy drodze wyprowadzonej z rynku na południe. Nowa zabudowa, pochodząca z drugiej połowy XIX i początku XX wieku jest zlokalizowana na wschód od wsi. Strupina zachowała wyjątkowo wartościowy i niezniszczony układ. Dominantą przestrzenną pozostaje kościół parafialny. Czytelne jest zróżnicowanie form zabudowy pomiędzy historycznym centrum i nowym przedmieściem.

Wsie w północnej części gminy PAWŁÓW TRZEBNICKI, WSZEMIRÓW, KASZYCE WIELKIE, PIOTRKOWICE, RASZOWICE posiadają zwartą zabudowę skupioną wzdłuż głównej ulicy wiejskiej oraz niekiedy wzdłuż dróg przecinających główne ulice.

Zwarty układ przestrzenny WSZEMIROWA z zabudową usytuowaną szczytowo w stosunku do drogi jest wzbogacony owalnym nawisem, wewnątrz którego jest usytuowany kościół oraz inne obiekty usługowe. PAWŁÓW TRZEBNICKI także posiada owalne nawisia. Obie wsie posiadają zespoły zabudowy rolniczej, zespoły kurników poza zabudową wiejską. Zwartą zabudowę charakteryzują RASZOWICE I KASZYCE WIELKIE. Posiadają zachowane zespoły pałacowo-parkowe z zabudową folwarczną.

Dużymi wsiami o układzie wielodrożnym są GÓROWO I KROŚCINA WIELKA.

Kilka wsi posiada zabudowę wielorodzinną, powstałą w latach 70-80 tych XX wieku. Związana jest ona z działającymi wówczas PGR-ami i budowanymi w tamtych latach mieszkaniami dla pracowników. Taki typ zabudowy mają Brzeźno, Krościna Mała, Zakrzewo i Piotrkowice. Podobny zespół zabudowy znajduje się również w Prusicach.

Zdecydowaną większość zabudowy w gminie stanowią obiekty pochodzące z przed 1945 roku. Przeważa zabudowa zagrodowa. W większości na terenie wsi znajdują się zabudowania jednokondygnacyjne z poddaszem. Częste są elewacje z cegły klinkierowej. Brak jest obiektów drewnianych ale zdarzają się budowle z murem pruskim.